ÖZET,
Bu yazıda ülkemizin gözükmeyen en büyük sorunu olan Adam kayırma kavramı, yaşamdan bir kaç örnek verilerek anlatılmıştır.
GİRİŞ
Adam kayırma, Torpil, Tanıdık, kavramları ülkemizde bir sorunla karşılaşıldığında çokca kullanılan terimler, yöntemler olup Kayırmacılık kavramıyla açıklanmaya çalışırsak; "Kayırmacılık, basit bir gözlemle dahi fark edilebilen; her pozisyondan insanın yakınlık görüşü üzerinden bir ilişki bağlamı kurduğu; resmi ve sosyal ilişkileri bu informal kanallar üzerinden görmeye çalıştığı bir uygulamayı ifade etmektedir.".[1]
Kayırmacılık, hem gündelik hayatta hem de yönetim alanında karşımıza çıkan bir kavramdır ve varlığı benimsenmekte, olağanmış gibi kabul edilmektedir. Kayırmacı ilişkiler, eşitsizliği çağrıştırdığı ve adaletsiz bir uygulama olduğu için yasaklayıcı uygulamalar olmasına rağmen, hemen her sektörde oldukça yaygındır. Kayırmacılık içselleştirilerek normal hale getirilmiş olması sebebiyle sorun olarak algılanması zaman almıştır. Literatürde kayırmacılık ile ilgili bilimsel zeminde tartışması yapılan ve kesinlik ihtiva eden fazla rastlanılamaması da bu türden olayların algılanmasını güçleştirmektedir.[1 ]
Nepotizm olarakta bilinen Kayırmacılık, akraba kayırma veya adam kayırma, öznel ve adil olmayan şekilde yapılan ayrımcılık.[2]
TARTIŞMA
Ülkemizin geri kalmasıyla ilgili olarak, arkadaş çevrelerinde, kıraathanelerde ve sosyal medyada kısaca hayatımızın her alanında ülkemiz neden böyle neden ileri gitmiyoruz şeklinde tartışmalar, sohbetler, geyikler vb. yaparız. Aslında farkına varmadğımız bir şekilde ülkemizin belki de sorun olarak gözükmeyen ama en büyük sorunlarından biri olan kayırmacılık kimsenin aklına pek gelmez. Adam kayırmacılığı herkesin hayatında istemeden veya isteyerek karşılaştığı bir konudur.
İşe alım süreçlerinde yaşananlara gelince, bir tanıdığım başına gelen ilginç bir olayı anlatayım. Tarih 1990'lı yılların başları, ben o tarihlerde ya yeni doğdum yada daha dünyada değilim tarih net değil kısacası. Bir kamu kurumunun işci işe alımları var. Mülakat yapılacak, tanıdığım ilk defa böyle bir olayı yapacağı için biraz da heycanlı. Kendince en kalifiye elemanları işe almak için mülakat yapacaklarını sanmakta. Fakat kurumun sorumlu müdürü elinde bir listeyle geliyor, liste o dönemde hükümette olan bir partinin başkanlığından verilmiş, listede 60 civarında isim yazıyor. Alınacak kişi sayısı 40 civarında, başvuru sayısı ise 180-200 civarı. Kurumun sorumlu müdürü bir kaç acil telefon görüşmelerinin ardından listeyi alınacak kişi sayısına indiriyor. Ve kadrolar, kalifiye elemanlarla değil, siyasi partilerden gelen listeler ile doluyor.
Diğer bir örnek kendi katıldığım bir partinin mahalle toplantısında, bir kişinin istemeyerek de olsa, bir işe girebilme ümidiyle partiye geldiğine şahit oldum. Yine başka bir örnek belediye seçimleri zamanında denk geldiğim belediye başkan adaylarının iş aradığım bir dönemde ne iş yaptığımı iş arayıp aramadığımı sordular, kartlarını vererek bir ihtiyacım olduğunda arayabileceğimi söylediler. Kısacası işe ihtiyacın varsa ara mesajı vermeye çalışıyorlardı.
Devlet sektörü veya özel sektör ayırmaksızın ülke olarak, devlet olarak, millet olarak belki hiçte sorun olmadığını düşündüğümüz kayırmacılık konusunun üzerine gitmemiz gerekmekte. Düzeltmeye en başta kendimizden başlayarak, oğlunuz/kızınız iş mi arıyor, bırakın arasın kendisi bulsun torpili olmadan, birilerinin tanıdığı olmadan bulsun. Bulamıyor mu o zaman kendisini kalifiye olarak yetiştirsin. Gidip partilere üye olup bizim kızı/oğlanı bir işe sokun demeyin, kendisi de demesin. Bu ülke kayrılan adamlarla bir yere gelemez. İşinin ehli kalifiye elemanlarla bir yere gelir. Herkeste aynı bilinçle hareket etmeli. Haksız yere bir başka kişinin hakkını gasp etmek, kul hakkına girer. Sözde %99'u müslüman bir ülkeyiz. Hak yemeyelim yedirmeyelim.
SONUÇ
Konu aslında çok uzun belki bir makale serisi ile tartışılabilir. İlk yazım olması nedeniyle Atatürk' ün bir sözüyle konuyu bitireyim. Hepimiz ülkemizi çok seviyoruz.
"Vatanını en çok seven, görevini en iyi yapandır." M.Kemal ATATÜRK
KAYNAKÇA
[1]ÖZKANAN, Arzu , ERDEM, Ramazan, YÖNETİMDE KAYIRMACI UYGULAMALAR: KAVRAMSAL BİR ÇERÇEVE, Makale, Süleyman Demirel Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi Yıl: 2014/2, Sayı:20
[2]https://tr.wikipedia.org/wiki/Nepotizm, Tarih 08.01.2016.
